1.
Bến tàu Thành Nam, mười dặm đình dài có gió đưa nghênh.
Ta đứng trước mặt thư sinh, giúp chàng chỉnh lại mũ khăn, vuốt phẳng tà áo, khóe mắt đỏ hoe, đáy mắt ngấn lệ.
"Chuyến này chia ly, lang quân không biết bao giờ mới có ngày về.”
Đôi tay mềm mại từ trong tay áo rộng rãi vươn ra, buộc lên eo hắn một túi thơm, vừa hờn vừa oán khẽ đẩy vào ngực hắn.
"Nếu ngày sau chàng đỗ đạt, chớ quên ta mòn mỏi mong chờ.”
Túi thơm thêu tinh xảo, mặt trước là họa tiết chim hỷ thước đậu cành, mặt sau là cặp hoa sen tịnh đế, kèm thêm một chữ nhỏ: “Diên”
Thư sinh lòng tràn đầy , vỗ ngực :
"Tiểu nương tử yên tâm, đợi ta đỗ đạt trở về, nhất định khiến nàng ngẩng cao đầu, rước nàng qua cửa.”
Gió Tây dần nổi, thư sinh lên thuyền, liên tục vẫy tay với người đứng trên bờ. Ta cũng phất phất tay, vừa vẫy vừa dùng tay áo lau nước mắt. Nỗi sầu ly biệt thật khiến người ta thương tâm đến rơi lệ,
Thuyền dần xa khuất, ẩn vào trong màn sương.
Xác nhận không còn thấy bóng dáng nữa, ta đứng lặng hồi lâu sau đó thu tay về trong tay áo. Khuôn mặt vừa đong đầy ý lập tức hạ xuống, thay mặt còn nhanh hơn cả người trong gánh hát. Bảo Châu xách cuốn sổ từ góc khuất chạy ra, mặt đầy vẻ hớn hở.
"Tiểu thư, tháng này đã là người thứ mười sáu, cuối cùng cũng xong việc rồi."
Trái tim còn lạnh lẽo hơn cả mười năm bán cá trên bến tàu, ta dặn nàng:
"Nhớ lấy, thư sinh Lý Tứ, mặt mày vuông vức, có đủ điều kiện, có hy vọng đỗ đạt công danh.”"Tỷ lệ trúng cử... ba phần nghìn."
Nghe theo ghi chép, Bảo Châu nhăn nhó:
“Tiểu thư, tháng trước ít nhất cũng mười phần nghìn, giờ lại càng ngày càng tệ. Kiểu người như thế này cũng phải tốn một túi thơm sao?”
Quay người bước về nhà, ta giải thích với nàng:
"Em biết cái gì, cái này gọi là lượng biến dẫn đến chất đổi.
"Đi đêm nhiều, chẳng lẽ còn sợ có ngày không gặp ma sao?"
Bảo Châu lè lưỡi: "Tiểu thư, câu này hình như không phải dùng như .”
Thấy ta trừng mắt, nàng vội vàng hỏi:
"Gửi nhiều túi thơm như thế, lỡ như tất cả bọn họ đều đỗ đạt, tiểu thư có thể gả cho cả hai không?"
Ta đắc ý :
"Ta tính kỹ rồi. Em có biết mỗi ba năm một lần khoa cử, người tham gia ước chừng nhiều hơn mấy vạn, người đỗ đạt nhiều lắm cũng chỉ quá trăm? Ta tổng cộng chỉ phát chưa đến trăm túi thơm, đỗ một người đã phải cảm tạ trời đất, hai người là chuyện không thể nào!"
Nói đến đây, ta trầm ngâm:
"Ừm, tính toán thế này vẫn chưa đủ an toàn. Không , không thể ngừng tay."
Mặt Bảo Châu như đưa đám:
"Tiểu thư, giúp đỡ thư sinh phung phí bạc lắm. Giờ cử nhân chưa thấy đâu mà của hồi môn trong nhà đã bị tiêu tốn mất rồi."
Ta giận dữ:
"Đầu tư thì phải có rủi ro, không có rủi ro thì đâu gọi là đầu tư!"
Chủ tớ hai người vội vàng về nhà, thêu thêm mười cái túi thơm thâu đêm suốt sáng, khung thêu muốn tóe ra lửa luôn rồi.
Khi ấy ta trẻ tuổi, cứ ngỡ số liệu là chân lý. Sau này mới biết, những chuyện như vận mệnh, chẳng có lý lẽ gì để cả.
2
Ta là một tú nương ngay thẳng lại chăm chỉ ở thành Tuyên Châu, việc cứu giúp thư sinh là do ông trời đưa đẩy ép ta .
Một ngày nọ, khi rảnh rỗi, ta nghe ông kể chuyện ở trà lâu, kể về chuyện Thôi Oanh Oanh đợi trăng ở Tây Sương Ký. Hôm sau, lại kể chuyện Mẫu Đơn Đình hoàn hồn ký. Ngày thứ ba, kể đến Ngọc Kiều Lê.
Chẳng nghe gì về mối triền miên lãng mạn, ta chỉ ý đến vài từ mấu chốt:Thư sinh nghèo túng,giai nhân cứu giúp, đỗ đạt tiến sĩ, vinh quang trở về, viên mãn đoàn viên.
Ta nghe mà hai mắt sáng rực.
Kể từ khi trong nhà xảy ra chuyện, một bé mồ côi như ta cùng Bảo Châu lăn lộn kiếm cơm trong thành này, còn phải sắc mặt người ta mà sống. Lấy quan lớn quý tộc thì sợ bị khinh rẻ, nếu có thể cứu giúp một thư sinh nghèo, lại giúp chàng đỗ đạt quan, chàng nhất định sẽ tôn trọng ta, có vinh hoa phú quý là chuyện dễ như trở bàn tay.
Mô hình dưỡng thành đúng là không lừa ta!
Thành Tuyên Châu là một nơi tốt, địa thế trọng yếu, là ngả đường phía Nam lên kinh thành, ai muốn quan cũng đều phải đi qua nơi này. Thế là ngày thứ tư, ta nhặt một thanh niên mình đầy thương tích trong ngôi miếu đổ ở ngoại ô.
Đây là sao?
Đây là ông trời có mắt!
Đây là cơ hội trời ban!
Đây là chữ viết trên lòng bàn tay, rõ ràng là dành cho ta mà!
Ta lập tức quyết định, đưa người đến y quán, cứu mạng. Lang trung thương thế của hắn rất nặng, cần tiêu tốn không ít bạc. Ta khẽ cắn môi, đưa tiền. Chỉ mong ngày sau hắn đỗ đạt, có thể trả lại ta gấp bội.
Ta theo kịch bản trong truyện, cả ngày lẫn đêm không rời nửa bước, đảm bảo hắn vừa mở mắt là có thể thấy ân nhân cứu mạng của mình.
Ba ngày sau, hắn tỉnh lại, đôi mắt đen sâu tựa hồ nước, ướt sũng, ánh mắt ta như một chó nhỏ. Đến lúc đó ta mới phát hiện, hắn thật sự đẹp đẽ đến thế.
Hắn nở nụ đẹp như ánh bình minh:
"Tỷ tỷ, tỷ đã cứu ta."
Trái tim ta đập thình thịch.
Ta thầm nghĩ: Hỏng rồi, người này quá mức phong lưu. Phong lưu nhiều thì học vấn ít, thì khó mà đỗ đạt. Ta phải nhanh chóng đi nhặt người khác thôi.
Nhưng hắn thật đáng ghét, nằm trên giường nửa tháng mới khỏi, khiến ta trơ mắt bỏ lỡ bảy tám thư sinh sa cơ thất thế.
Ai thấu , trong lúc bất lực nhất lại gặp phải một đám người khiến mình muốn bảo vệ nhất.
Khi hắn có thể xuống giường, ta lập tức tiễn hắn đến bến thuyền. Đôi mắt đào hoa của hắn đong đầy nước mắt, trông mới đáng thương sao.
"Tỷ tỷ đuổi ta đi sao?"
Ta đáp bừa: "Đi nhanh đi, ta còn phải đuổi kịp tiến độ.”
Đôi mắt trong trẻo chớp chớp vài cái.
"Ta là, vào kinh ứng thí!" Ta vội sửa lời, "Không đi ngay, chỉ sợ lỡ kỳ thi."
Hắn không hiểu:
"Ta đã muốn lên kinh ứng thí lúc nào?"
Ta sững sờ, hóa ra hắn không phải thư sinh. Vậy chẳng phải ta uổng công phung phí bạc rồi sao!
Có lẽ vẻ mặt hối tiếc của ta thể hiện quá rõ ràng khiến hắn thấu tâm tư.
"Thôi , coi như vì tỷ tỷ, ta đi thi một lần."
Thật là ngoan ngoãn!
Ta dỗ dành hắn lên thuyền. Tất nhiên không quên tặng hắn một túi thơm.
Lúc này hắn mới hài lòng , lộ ra hai lúm đồng tiền ngọt ngào:
"Tỷ tỷ tự tay thêu sao? Thật là đẹp."
Hắn vô cùng quý trọng cất kỹ vào trong lòng ngực, lại vuốt nhẹ vài cái sau đó dịu dàng với ta:
"Tỷ tỷ tốt, đợi ta trở về."
Tất nhiên là ta đồng ý ngay rồi.
Chỉ là không hiểu sao mặt lại nóng ran.
Thuyền đi xa dần, ta và Bảo Châu vui mừng vì một người quan cả họ nhờ.Chiến thắng đầu tay!
Ngày quan phu nhân không còn xa nữa!
3
Thật ra nhặt nhiều thư sinh rồi, không phải ai cũng khiến ta hài lòng.
Ví như tháng trước, khi mang áo lụa thêu giao cho Trương phu nhân ở thành Bắc, phát hiện trên phố đang xôn xao. Ta tò mò lại gần xem náo nhiệt, hóa ra là một người bán hàng rong bắt một tên lưu manh không chịu trả tiền. Nhưng đến nam tử với dáng vẻ lạnh lùng, phong thái bất phàm kia, không giống một kẻ lưu manh chút nào.
Hắn còn rất đàng hoàng: "Thế nào gọi là trả tiền? Ta chưa từng nghe đến."
Chà, đúng là không thể trông mặt mà bắt hình dong.
Đang định quay lưng rời đi thì thấy người bán hàng rong đảo mắt gian xảo: "Nếu ngươi không có tiền, thì để lại miếng ngọc bội đeo bên hông cho ta."
Đó là một miếng ngọc bội Nhị long diễn châu, màu tím nhạt, trong suốt như nước, vừa đã biết là đồ thượng phẩm. Nhưng chỉ để đổi lấy một miếng bánh hoa quế, rõ ràng là gã bán hàng rong đang ép giá. Nam tử kia bị mọi người xung quanh chỉ trỏ, gương mặt thanh tú đỏ bừng, cuối cùng tháo ngọc bội ra định đưa cho hắn.
Ta không chịu nổi nữa, lập tức vọt tới giật lại miếng ngọc bội rồi trả tiền thay cho hắn ta. Gã bán hàng rong không lợi gì, đành thất thểu bỏ đi.
Ta chống nạnh đuổi người: "Đừng tụ tập loạn nữa, ai về nhà nấy đi!"
Nam tử kia trông lớn hơn ta đôi chút, cầm cây quạt cúi người cảm tạ: "Đa tạ nương đã giải vây cho ta."
Làm việc thiện chẳng cần nhớ đến ân huệ, ta khoát tay: "Huynh vào kinh ứng thí à?"
Ta chỉ quan tâm điều này mà thôi.
Hắn ngập ngừng một lát: "Ừm, có việc vào kinh."
Trong lòng ta ngấm ngầm giơ ngón cái, đúng là mắt người không sai. Thế là ta chuẩn bị tiền lộ phí cho hắn, còn tặng thêm cả túi hương sau đó tiễn hắn lên thuyền. Lúc chia tay, hắn cứ đi qua đi lại, cuối cùng quyết tâm với ta:
"Ta là Thái tử đương triều, vì tự ý ra khỏi cung mà bị lạc đường, may nương giúp đỡ. Đợi ta về cung, sẽ phong phi."
Ta sững sờ: "Năm mươi lượng đủ không?"
Vẻ mặt hắn nghiêm túc lại trịnh trọng: "Cô nương nhất định phải chờ ta."
Ta phối hợp gật gật đầu.
Hỏng rồi, đây là một kẻ ngốc.
Khoa cử đúng là người.
Nhưng chẳng qua thi đỗ mới phát điên, còn hắn chưa thi đã ngớ ngẩn mất rồi còn đâu.
Cũng xem như muốn ăn mà không chịu .
Nghĩ một lát, ta bỏ thêm vài vị thuốc giúp đầu óc thanh tỉnh vào túi hương. Thuyền đi xa dần, túi hương to đùng bên hông hắn ta vẫn như ẩn như hiện.
Lần này đúng là buôn lỗ vốn.
Nước mắt ta rơi lã chã.
Thôi , coi như là việc thiện đi.
Bạn thấy sao?