Năm nay, tôi chẳng thể dối lòng để khen “một năm suôn sẻ”.

Cửa nát nhà tan, cốt nhục chia lìa thì suôn sẻ chỗ nào chứ?

Nhìn bà Mã cố bình tĩnh gượng , nghe trong lời của cặp sinh đôi chứa đầy nhớ nhung về nhà cũ, tim tôi nhức nhối lắm.

Cửa ải cuối năm là thế nào nhỉ?

Chính là như lúc này đây.

Chỉ là, dù ban đêm khóc đầm đìa ướt gối, lúc thức giấc vẫn ngóng trông buổi bình minh. Cuộc sống vẫn phải tiếp diễn.

Chớp mắt đã đến mồng sáu tháng giêng, cả nhà tôi lại bắt đầu một năm bận rộn.

Bà nội thì sửa sang quần áo, khâu giày cho cả chín người. Cha tôi tranh thủ chưa đến xuân canh, lên núi đốn củi, đục đá, đào đất. Mẹ tôi địu Đông Bảo lo liệu hai bữa cơm nước. Thu Muội và An Chi phụ trách chăm đàn gà con. Còn Chi An chuẩn bị cho cuộc sống học đường ở thư viện.

Tôi lại gánh trọng trách chuẩn bị bánh vừng để mang lên thị trấn bày sạp.

Còn bà Mã thì…

Bà Mã từ nhỏ đã là một thiên kim tiểu thư hàng thật giá thật, sinh hoạt hàng ngày đã có người hầu lo liệu, chẳng phải tay gì cả. Đâm ra bà ấy không biết gì hết, đến may vá cơ bản cũng bó tay.

- Ôi, già thành khúc gốc mục mất rồi.

Bà Mã hay ngồi trên tảng đá ngoài sân, chống cằm thở ngắn than dài đó.

Tôi ngồi bên lò, vừa nướng bánh vừa dỗ bà ấy:

- Bà Mã ơi, bà có thêm công thức mấy món ăn ngon mà dễ không ạ? Đầu xuân rồi, cháu định bổ sung thêm vài món nữa để đổi khẩu vị cho khách, cũng kiếm thêm ít bạc.

- Có, có chứ! - Hai mắt bà Mã tỏa sáng, - Bà Mã của cháu cái gì không giỏi chứ sành ăn lắm đấy.

Tôi vội gật đầu lấy lòng:

- Phải, phải! Bà là nhà ẩm thực của thôn Đào Thủy mà! Vậy bà viết cho cháu mấy công thức nhé, để hôm nào cháu thử xem.

- Việc này có khó gì, chờ bà một lát!

Vừa xong, bà Mã đã lập tức phấn chấn chạy vào nhà viết công thức nấu ăn.

Tháng giêng, người đi lại trên thị trấn không đông lắm nên việc ăn của tôi chỉ tàm tạm. Mỗi ngày kiếm khoảng hai mươi, ba mươi văn tiền thôi.

Cha tôi thì việc cực kỳ chăm chỉ. Chưa đến nửa tháng, gỗ, đá và đất vàng đã chiếm nửa khoảng sân nhà tôi.

Tôi hỏi thầm bà nội:

- Cha con định gì ạ?

Bà nội bĩu môi, khóe miệng lại cong vút:

- Con lừa này không biết nghe ai , con trai và con hơn bảy tuổi không ngủ chung phòng, muốn xây thêm phòng mới đó mà.

- Xây phòng?

Bà nội chỉ vào khu đất trống bên cạnh nhà tôi:

- Ừ. Cha cháu định xây ba căn phòng, cho ba bà cháu bà Mã đấy.

- Dạ. Vậy bạc có đủ không?

- Đủ. Hai mươi lạng bạc lần trước, trừ tiền mua thịt khô, da hồ ly với nguyên liệu lặt vặt, còn dư đến mười một lạng. Cha cháu chờ ra giêng, sẽ mời mấy thanh niên trai tráng trong thôn đến giúp. Nếu không phải giữa tháng không hợp thổ, có khi sáng mai cha cháu đã bắt đầu rồi.

Tôi :

- Ôi, đây mà là cha cháu à? Sao cứ nhiên biến thành người khác ?

Bà nội vừa giận vừa buồn nhéo má tôi:

- Có ai cha mình như không? Cha cháu ấy à, tuy hơi đần độn cái bụng dạ hiền lành.

Tôi:...

Nội ơi! Có ai con trai mình thế không chứ!

Mười sáu tháng giêng, tôi đưa Chi An đã bảy tuổi đến thư viện Cô Trúc.

Thư viện Cô Trúc là thư viện duy nhất của thị trấn Đào Nguyên. Bề ngoài cổ kính, ở địa phương khá có tiếng tăm.

Từ thôn Đào Thủy đến thị trấn Đào Nguyên tổng cộng mười sáu dặm đường. Trong thôn có nhà ông Triệu mỗi ngày sẽ đánh xe chở khách lên thị trấn, buổi tối lại đón về, mỗi chuyến chỉ mất một văn tiền.

Nếu người đánh xe còn trẻ, còn lâu tôi mới dám cho Chi An ngồi xe, là ông Triệu thì tôi rất yên tâm.

Bởi vì ông Triệu đánh xe rất chậm. Ông ấy vừa đánh xe, vừa thu phân trên đường. Dù là phân trâu, bò hay phân lừa ông ấy đều dùng dụng cụ hốt sạch sẽ.

Với dân nông thôn mà , phân là báu vật, không thứ gì tốt hơn phân.

Chi An ngồi xe bò, tôi đi bên cạnh xe, khi xe vắng khách, ông Triệu sẽ hiền từ với tôi:

- Xuân Muội, cháu cũng lên xe ngồi đi.

Là người cùng thôn nên tôi không khách khí, mỗi lần tôi đều tặng ông ấy hai cái bánh vừng.

Hoàn cảnh của ông Triệu cũng khó khăn. Con trai của ông ấy kết hôn xong thì ra ở riêng, con dâu cũng không muốn phụng dưỡng cha mẹ chồng già cả. Ông Triệu chỉ còn cách lê thân già, nhờ việc thu phân, đánh xe bò để trang trải.

Thật ra tôi muốn cho Chi An nội trú trong thư viện, đỡ phải sớm hôm đi lại vất vả.

Chỉ là Chi An tuy còn nhỏ cũng có chủ kiến.

- Chị cả, em muốn mỗi ngày đi học về sẽ dạy cho An Chi và Thu Muội.

Thư viện Cô Trúc không nhận học sinh nữ, nhà tôi thì không có tiền mời tiên sinh tư thục về dạy riêng. Chi An có lòng này thì thật tốt.

An Chi và Thu Muội là con , người ta còn hay phụ nữ không tài là đức. Nhưng tôi nghĩ, mấy cái lời đó chẳng đáng tin đâu.

Người biết chữ, có học vấn, sống tốt hơn người mù chữ thất học nhiều lắm.

Trên đời này, ai không mưu cầu cuộc sống dễ chịu chứ?

Sắp xếp xong chuyện nhập học của Chi An, tôi mới có thời gian thực hành công thức món ăn bà Mã viết cho. Đến lúc bánh đậu xanh, bánh cuộn nhân đậu và bánh hạt dẻ thì bên cha tôi cũng bắt đầu khởi công.

Nông dân ai cũng thật thà, giúp việc cho nhà khác không lấy tiền công, chỉ cần bao cơm ngày ba bữa là . Bọn họ tay chân nhanh nhẹn, việc cần cù nên chưa tới nửa tháng phòng mới đã xây xong rồi.

Bà Mã cảm khái:

- Đúng là người nơi thôn dã tâm tư đơn thuần, không như ở kinh thành, lòng ai cũng thâm sâu khó lường.

Cha tôi cũng tỉ mỉ lắm, không chỉ xây phòng mới, mà còn cố ý mời thợ mộc đến đóng hẳn một bộ gia cụ mới.

Giường, trường kỷ, bàn, giá sách, bàn học, còn có cả một cái bàn cờ.

- Con cũng chỉ nghe thợ mộc , lúc trước ông ta từng bài trí thư phòng cho một công tử, ở đó có cả bàn cờ.

Đối diện với ánh mắt dò hỏi của mọi người, cha tôi gãi đầu ngượng ngùng .

Tôi phì giật nhẹ góc áo bà nội:

- Nội ơi, cha cháu xứng đáng thưởng thêm hai đôi giày mới đấy ạ.

Bà nội cha tôi, rất có cảm giác tự hào kiểu “con trai ngốc của tôi đã trưởng thành rồi”.

- Được! Bà già này có tiền!

Ui, bà nội tôi cũng giàu quá nè!

Tiền ở đâu ra chứ, e là mười một lượng bạc còn dư kia bị tiêu sạch sẽ rồi.

Vợ Lưu mới sinh nên ấy chưa mở hàng. Từ tháng giêng đến nay, vẫn chỉ có mình tôi lên thị trấn bày sạp.

Nhờ có thêm mấy loại đồ ăn mới, việc ăn lại dần tốt trở lại, đến tháng ba, mỗi ngày tôi có thể kiếm sáu mươi, bảy mươi văn tiền.

Sau khi thu sạp, thấy vẫn còn sớm nên tôi đến thư viện Cô Trúc phụ quét dọn.

Tuy thư viện Cô Trúc quản lý nghiêm ngặt, giơ tay không đánh người tươi , tôi lại là một đứa bé nông thôn thích lại chịu khó nên chẳng mấy chốc đã thân với mấy , ông bà việc vặt, trông cửa, dọn dẹp và nấu nướng trong thư viện.

- Xuân Muội đấy à, đến đón em trai đấy phỏng?

Hoàng hôn ngày xuân, tôi vừa đến trước cửa thư viện, bác Ngô trông cửa đã chào hỏi nhiệt .

Tôi tươi , lễ phép đưa cho bác ấy một gói bánh đậu xanh.

- Vâng ạ, hôm nay vắng khách nên cháu dọn sạp hơi muộn.

- Ôi, cần gì khách sáo thế cháu, - Bác Ngô vui vẻ nhận gói giấy dầu, còn chỉ ra con ngõ cách đó không xa, - Lúc nãy có người trẻ tuổi đón em cháu đi rồi, cháu qua đó xem đi.

Tôi ngớ ra:

- Ai ạ?

- Bác không biết, hình như là người quen.

Người quen?

Người quen của Chi An đều ở núi Tháp, đây là ai?

Không phải tay buôn người giả người quen đấy chứ?

Gần đây nghe đồn trên thị trấn xuất hiện một đám buôn người, đã có hai, ba nhà bị bắt mất con rồi. Chi An nhà tôi đáng như Kim đồng bên cạnh Quan m , nhỡ nó bị bắt đi mất thì sao?

Nghĩ đến đây, cả người tôi rét run, không kịp chào tạm biệt bác Ngô đã chạy như bay về phía con ngõ.

- Chi An, Chi An ơi!

Tôi hét to đến lạc cả giọng.

Ở đoạn rẽ của ngõ nhỏ, một thanh niên mặc áo dài màu lá trúc ngoái lại nhíu mày tôi.

- Con con đứa, hét to như , thật không…

Anh chưa kịp xong, đã bị tôi húc thẳng vào ngực, cả người lảo đảo lắc lư, cổ họng bật lên tiếng rên hừ hừ.

Tôi cướp lại Chi An trong tay :

- Anh là ai hả? Định gì em trai tôi?

Tôi thét lên giận dữ với người thanh niên có cặp lông mày lá liễu nom quen quen kia.

Cho tôi hai mươi lạng bạc thì giỏi lắm sao? Tôi cũng có lấy không đâu!

Anh vỗ ngực, nhăn nhó một lúc mới lấy lại sức lực.

- Đúng là con nhỏ điên.

Anh vừa giận vừa buồn .

Mặc kệ sự chế giễu trong giọng của , tôi thở hồng hộc cúi người kiểm tra Chi An:

- Em không sao chứ? Em bị ngốc à, mọi hôm đều ngoan ngoãn chờ chị đến đón, sao hôm nay lại chạy theo người lạ?

Chi An không ngờ tôi phản ứng dữ dội như , thằng bé đỏ mặt, bị tôi lật trái lật phải một lúc mới ấp úng giải thích:

- Chị cả, em sai rồi. Đây là cậu của em.

- Là cậu thì có thể…

Hả từ từ, cậu á?

Tôi đần mặt, đứng dậy kỹ người “cậu” này từ trên xuống dưới một lần.

Chắc không nhầm đâu.

Thanh niên này có cặp lông mày lá liễu giống hệt Thiếu phu nhân của phủ Quốc công.

Chẳng trách tôi cứ thấy trông quen mắt.

Thì ra gương mặt có bốn, năm phần giống với Thiếu phu nhân, Chi An và An Chi.

Nhưng mà…

- Dù là cậu cũng không tự ý dẫn người đi như . Chi An đến nhà tôi thì là con cháu nhà tôi, muốn gặp nó thì phải báo trước với tôi một tiếng chứ!

Tôi đanh giọng.

Mấy công tử nhà giàu này lòng dạ ai cũng thâm hiểm. Lúc trước cố tiếp cận tôi, cho tôi cơ hội ăn, tôi còn tưởng mình số may gặp thần tài cơ đấy.

Hừ, quả nhiên không nên nằm mơ giữa ban ngày mà.

Đêm đó, tôi dẫn về thôn Đào Thủy, bà Mã một cái là nhận ra ngay. Ngạc nhiên đến nỗi nước mắt lăn dài.

- Thằng Hành, thằng Hành đấy phải không?

Anh chạy vào quỳ sụp xuống, đại lễ với bà Mã:

- Bác , cháu đến muộn!

Dứt lời, hai mắt của cũng đỏ bừng, trông vô cùng đáng thương, khiến tôi chẳng nỡ trách mấy chuyện trước đó nữa.

Anh tên là Vương Hành, là con út của gia chủ Vương thị ở Thanh Châu.

Thanh Châu Vương thị, trăm năm vững bền. Gia tộc này từng xuất ra mấy vị Hoàng hậu và Thừa tướng. Đến thời điểm này dù đã dần suy tàn, nhờ biết thời thế, qua mấy trận mưa gió bão táp cuối cùng vẫn sừng sững không đổ.

Nói hoa mỹ , chứ chẳng qua là thứ cỏ đầu tường.

Phủ Quốc công vừa gặp nạn, họ Vương kia lập tức bo bo giữ mình, rũ sạch quan hệ, không chỉ , họ còn…

- Cái gì?! Họ đuổi cháu ra khỏi Vương thị rồi?

Bà Mã nghe Vương Hành đến đây thì giật mình đứng bật dậy khỏi giường đất.

- Vương thị tuyệt đến thế sao? Cháu là đích tử mà!

Hai mắt Vương Hành đỏ chót, lắc đầu:

- Đích tử đích nữ thì có sao. Trong mắt Vương thị, e chỉ lợi ích, không có thân. Cháu xót chị cả, muốn giúp một tay. Họ không tha cho cháu, cháu cũng khinh thường nhận con cháu Vương thị.

Bà Mã đau xót thở xài:

- Là phủ Quốc công liên lụy các cháu.

- Tam Hoàng tử phi và chị cả là chị em chồng, không biết ai liên lụy ai nữa. - Ánh mắt Vương Hành phức tạp.

Thật ra vấn đề không phải phủ Quốc công có ủng hộ Tam hoàng tử không. Chỉ cần mối liên hệ này tồn tại, trong mắt người đời, phủ Quốc công đã thuộc phe Tam hoàng tử rồi.

Vương Hành và Thiếu phu nhân là chị em ruột, cực kỳ thân thiết. Phủ Quốc công bị tra xét, đã đã muốn dùng sức ảnh hưởng của gia tộc để cứu chị cả, Vương thị không đồng ý nên cấm túc .

Anh dùng mọi cách trốn thoát, Vương thị thấy vừa ngu vừa lì nên đuổi ra khỏi nhà, gạch tên khỏi gia phả.

Vương Hành cũng là người có bản lĩnh, dưới sự giúp đỡ của cũ, lập đoàn buôn lương thực. Chuyến đi năm ngoái không chỉ đi buôn, mà còn để đến cực Bắc hỏi thăm người của phủ Quốc công.

Lo lắng hãi hùng suốt nửa năm, bây giờ nghe tin người thân đều khỏe mạnh, ba bà cháu bà Mã không nhịn nữa mà khóc rống lên.

Bà nội lại hối hận ngực dậm chân:

- Biết bác đã thêm mấy bộ bao đầu gối với găng tay.

Vương Hành cung kính hành lễ với bà nội:

- Cháu xin cảm tạ ơn đức của bác Lý. Nếu không có bác đùm bọc, Chi An và An Chi không biết đã lưu lạc đến chỗ nào rồi. Cháu cũng cảm ơn chiếc mũ hồ ly lần đó, cực Bắc rét mướt, cháu che chở ấm áp, cảm kích vô cùng.

- Ha ha ha, - Bà nội xua tay, - Đó là do Xuân Muội cháu bác , cháu cảm ơn bác gì.

Tôi:...

Tôi mới mười bốn tuổi, vẫn là con nít, người lớn chuyện trẻ con không nên nghe.

Thế là tôi đỏ mặt, biết điều chạy tót ra ngoài.

Mà dù chạy rồi, vẫn có thể nghe thấy giọng vang dội của bà nội vọng ra:

- Xét theo bối phận, cháu cũng là cậu của nó, chẳng lẽ cháu ngoại không cho cậu cái mũ?

Ngay từ tháng hai, ba bà cháu bà Mã dọn vào phòng mới.

Ban đầu bà ấy vẫn từ chối mãi, mình chỉ là khách, gì có chuyện để khách ở phòng mới, chủ nhà lại ở phòng cũ bao giờ.

Nhưng cha tôi cứng đầu, cúi đầu nghiêm mặt không câu nào, bà Mã rất lúng túng, chỉ đành dọn vào.

Đêm đó Vương Hành ngủ trong phòng Chi An, ánh nến trong phòng đến rạng sáng mới tắt.

Hôm sau, Vương Hành chào tạm biệt cả nhà:

- Không giấu hai bác , tháng bảy cháu sẽ đến núi Tháp, mọi người nên chuẩn bị sớm mới .

Bà Mã vui mừng hỏi:

- Lại đi nữa à?

Vậy thì phải chuẩn bị rất nhiều, thư từ, quần áo, đồ ăn, đồ dùng sinh hoạt, tiền bạc.

Nghĩ đến tiền, bà Mã lặng thinh. Vương Hành tinh ý đoán tâm tư của bà ấy, vội :

- Năm ngoái cháu đã mang lên đó một ngàn lạng ngân phiếu, bây giờ bên bác trai không thiếu tiền đâu ạ. Quần áo, đồ dùng sinh hoạt cũng đầy đủ, chỉ là họ ngày đêm âu sầu vì nhớ người thân. Bác và các em chỉ cần viết thư cho họ thôi, một lá thư nhà hơn ngàn lạng vàng, cũng là thuốc chữa tâm bệnh tốt nhất.

- Được, lắm.

Bà Mã dùng tay áo lau khóe mắt:

- Bây giờ Chi An cũng viết thư rồi, bác với nó cùng viết.

Biết Vương Hành sắp đi, bà nội và mẹ tôi cuống cuồng chuẩn bị cho một túi thức ăn đầy ắp. Nào dưa muối, nấm khô, bánh hồng, hạt thông rang, trứng muối, bánh hạt dẻ. Nếu không nhất quyết từ chối, e rằng đã bị cha tôi nhét vào tay hai con gà mái đang kêu cục tác rồi.

- Như không , không …

Vương Hành luống cuống, lại lấy túi tiền muốn lấy bạc.

Cha tôi cứng đầu :

- Sao nào? Coi thường đám chân đất chúng tôi à?

- Hả, dạ?

Đầu mùa xuân mà trông có vẻ rất nóng, trên trán chảy đầy mồ hôi.

Hôm qua Vương Hành theo chúng tôi về nhà, sáng nay dậy sớm bắt kịp chuyến xe bò của ông Triệu.

Anh là một quý công tử mặc áo dài tơ lụa, bây giờ nhíu mày ngồi trên xe bò, tay ôm tay nải cũ, tai nghe tiếng ông Triệu rao “thu phân đây”.

Cảnh tượng này hài hước lắm ấy chứ, tôi buồn lắm mà cố nhịn, cuối cùng nhịn không nổi vẫn ra tiếng.

- Tôi còn tưởng gà mái nhà ai đang đấy.

Công tử tuấn tú biết mình bị trêu ghẹo, sắc mặt cực kỳ khó coi.

Tôi còn cố ý trêu :

- Làm gì có gà mái nào? Ồ, nhà cháu có này, nếu cậu thích thì lần sau nhớ bắt hai con.

- Hừ.

Chi An cũng nín , cuối cùng nó không nỡ thấy cậu bị ghẹo nên kéo áo tôi xin tha.

Ba người chúng tôi im lặng suốt quãng đường, lúc đến thị trấn, đưa Chi An đến thư viện xong, Vương Hành mới vội vàng quay lưng đi.

Tôi bóng lưng lại thấy buồn , đang định thì chợt dừng bước, quay đầu lại .

- Tôi đi buôn ở ngoài, không có chỗ ở cố định. Nếu em có việc gì cứ để lại lời nhắn ở khách sạn Thanh Phong. Em yên tâm, về sau, Vương Hành tôi sẽ bảo vệ mọi người.

Gió xuân ấm áp, dưới gốc liễu xanh xanh, chàng thiếu niên đẹp trai ấy đã nghiêm túc với tôi như .