Tôi đi dạo một vòng quanh làng, tạm biệt từng người dân.

Ba năm sống ở Đại Vũ, tuy cực nhọc, bà con nơi đây tốt bụng, chân thành, giúp đỡ tôi rất nhiều.

Lúc phải rời đi, trong lòng vẫn có một chút lưu luyến.

Buổi học cuối cùng ở trường làng, lũ trẻ khóc òa lên.

Chúng tranh nhau tặng tôi những món đồ quý giá nhất mà chúng có, nức nở :

“Cô giáo phải quay lại thăm bọn con đấy nhé!”

“Cô hứa. Nhưng các con cũng phải chăm học, cố gắng đậu cấp ba, lên đại học, biết chưa?”

“Biết rồi ạ, giáo tạm biệt… hu hu…”

Ngày hôm sau, tôi đã thu dọn hành lý xong, chuẩn bị ra bến xe.

Dì Hồng Hoa gói cho tôi một khúc lạp xưởng, lau nước mắt rồi vỗ vai tôi:

“Đừng tưởng tôi không biết tôi keo kiệt nhé, hôm nay tặng nguyên cây lạp xưởng này là quá rộng rãi rồi đấy!”

“Thôi nào Lý Hồng Hoa, khóc cái gì! Hôm qua còn mạnh miệng sẽ không khóc cơ mà.”

Chị A Bình trêu chọc, rồi dúi vào tay tôi một bịch bánh bao và dưa muối:

“Cầm theo ăn trên xe, đừng để bụng đói.”

Dì Tú Vân tặng tôi một đôi tất mới, Tống Bình cho một gói táo khô.

Tiểu Hòa thì lén nhét vào túi tôi hai đồng bạc…

Tôi ngồi lên xe bò rời đi, không hề ngoảnh lại một lần nào.

Ánh mắt cháy bỏng của Trình Cẩm vẫn dõi theo tôi mãi, đến tận khi tôi đi khuất khỏi làng.

Cuối cùng, không chịu nổi mà hét lên gọi tên tôi, giọng đầy tiếc nuối và buồn bã.

Tôi nghe thấy đấy, tôi chỉ về phía trước.

Tuyết trắng phủ kín đường đi, tương lai mù mịt… tôi sẽ không quay đầu lại nữa.

9

Tôi đã gửi điện báo về nhà từ trước. Người ra đón tôi ở bến xe là mẹ.

Mẹ tự nhiên cầm lấy hết túi lớn túi nhỏ trong tay tôi, liếc tôi một cái.

“Không phải con có mấy thứ không cần mang về sao, nặng thế này.”

Tôi tươi rói: “Con để lại cho mấy cùng phòng nhiều lắm rồi, mấy thứ này là dân làng Đại Vũ tặng con hết đấy ạ!”

Một cảm giác tự hào len lỏi trong tim, tôi vô thức ưỡn ngực ngẩng cao đầu, như một con công chiến thắng đang khoe đuôi.

“Mẹ cái dáng vẻ của con kìa.”

Mẹ mắng , liếc tôi một cái, khóe môi vẫn mỉm , nơi đuôi mắt còn ánh lên niềm vui. Mẹ hít sâu một hơi, rồi bước đi bên cạnh tôi.

“Về là tốt rồi… về là tốt rồi…”

Giọng mẹ rất khẽ, tôi nghe thấy. Như cơn gió nhẹ lướt qua hàng liễu, thổi qua mặt hồ, cuối cùng len vào tim, nhột nhột mà ấm áp.

Tháng Mười Hai rất lạnh, … mùa xuân đang đến gần.

Rời ga xe, tôi ngồi sau xe đạp của mẹ. Đi qua hợp tác xã của huyện, vòng qua đồn công an, rồi rẽ vào con hẻm quen thuộc là đến nhà tôi.

Hàng xóm nghe tiếng xe đã ra cửa chào hỏi, rôm rả cả con ngõ.

Tiếng qua lại kéo dài đến tận khi bố tan , chị và rể cũng đưa cháu trai đến — lúc đó mới dần lắng xuống.

Gần một năm mới về nhà, nơi này vẫn chẳng thay đổi gì nhiều.

Chỉ có điều, cháu trai nhỏ của tôi giờ đã biết đi.

Trước Tết năm ngoái lúc tôi rời nhà, thằng bé vẫn còn nằm trong lòng chị tôi — Mạc Lệ Phân — chớp đôi mắt to tròn lấp lánh như hạt nho, bi bô gọi tôi.

Tôi đi rồi, nó khóc đến xé lòng.

Vậy mà bây giờ gặp lại, thằng bé chẳng nhận ra tôi nữa.

Tôi thấy hơi buồn, vẫy tay gọi nó: “Nhóc củ cải lại đây với dì nào!”

Nhưng nó cứ rúc vào lòng chị tôi, lâu lâu còn lén liếc tôi một cái — vừa sợ vừa tò mò.

“Tiểu Bảo à, này, đây là dì út của con đó.” Chị tôi vừa dỗ vừa kéo thằng bé ra ngoài. Nói đến đây, mắt chị cũng đỏ hoe.

Tôi luống cuống không biết gì, vội vàng an ủi chị.

Chị lắc đầu, nắm lấy tay tôi:

“Xin lỗi Lệ Hoa… Giá mà chị sinh muộn vài năm, thì chị đã xuống nông thôn cùng em rồi.”

Tôi và Mạc Lệ Phân cách nhau năm tuổi — không quá lớn, đủ để thay đổi mọi thứ.

Tôi vừa học xong cấp ba, mười bảy tuổi. Còn chị đã hai mươi hai, là công nhân chính thức trong nhà máy dệt. Chuyện đi lao vùng sâu đương nhiên không rơi vào chị, mà rơi xuống tôi.

Tin phải đi xuống nông thôn đến quá bất ngờ. Mẹ còn chưa kịp sắp xếp để chuyển suất việc cho tôi, thì mọi thứ đã an bài.

Tối trước ngày tôi rời nhà, bầu không khí trong nhà u ám, buồn đến nghẹt thở.

Nhưng… chuyện đó không thể trách chị tôi . Chị có con đường của chị, tôi cũng có lựa chọn của tôi. Cho dù khi ấy hai chị em bằng tuổi, thì người bị chọn đi có lẽ vẫn chỉ có một — mà đó… có thể vẫn là tôi.

Chuyện đó… với ai cũng đều là điều không mong muốn.

Hiện tại như thế này cũng tốt rồi.

Tôi đã trưởng thành. Chị kết hôn, có Tiểu Bảo. Chúng tôi đều đang vì tương lai riêng mà cố gắng.

“Dì út?”

Giọng của Tiểu Bảo kéo tôi về thực tại Thằng bé tôi chằm chằm, rồi dưới sự cổ vũ của chị, nó chầm chậm bước lại gần tôi — từng bước một.

Rồi nó :

“Dì út, chào mừng dì về nhà!”

“Ừ, dì út… cuối cùng cũng về rồi.”

Tôi bật . Tiểu Bảo cũng khanh khách. Chị tôi cũng . Mọi người đều .

Ánh sáng xuyên qua những u ám, rọi vào ngôi nhà nhỏ của chúng tôi — không lớn, ấm áp, xua tan hết mọi đau buồn và mất mát.

Sau bao vòng quanh, tôi… cuối cùng cũng trở về điểm xuất phát.

10

Tôi nằm nhà hai ngày là bắt đầu thấy bứt rứt.

Ở Đại Vũ, mỗi ngày đều có việc phải , nên mỗi lúc nghỉ là chỉ muốn dính chặt vào giường.

Nhưng khi trở về nhà, bố mẹ đi , chị và rể cũng đi , Tiểu Bảo thì bà nội trông — còn tôi lại thảnh thơi đến mức thấy không yên lòng.

Tôi đi vòng quanh mấy nhà máy gần đó xem có tuyển người không. Nhưng chẳng thấy thông báo nào.

Mọi thứ… không giống như tôi tưởng tượng về cuộc sống sau khi về lại thành phố.

Bất giác, tôi nhớ đến lời Trình Cẩm từng : “Về thành phố rồi cũng chẳng biết phải gì nữa.”

Tôi luôn nghĩ mình khác ấy. Anh ấy không gia đình thương, còn tôi lại bao bọc và cưng chiều.

Có lẽ chính vì thế, khi lần đầu gặp Trình Cẩm, tôi mới dễ dàng rung .

Ban đầu là không tin, rồi là thương cảm. Sau đó là xót xa… và cuối cùng là chớm nở.

Nhưng giờ nghĩ lại, có lẽ tôi Trình Cẩm… chỉ là vì muốn bù đắp, muốn cậu trai độc ngày ấy… cũng hạnh phúc mà thôi.

Nhưng tôi không thể phủ nhận — trong suốt quá trình đó, tôi cũng từng rung , cũng từng mơ ước. Chỉ là cuối cùng, ấy đã có hạnh phúc, tìm thấy một hạnh phúc mới… Còn tôi lại đánh mất hạnh phúc từng có với .

Giờ đây, khi trở về thành phố, tôi cũng rơi vào hoàn cảnh giống như từng .

Bố mẹ thì không phiền lòng, chị cũng luôn viên tôi đừng tự tạo áp lực cho bản thân.

Thế , đôi khi chỉ một câu hỏi bất chợt của hàng xóm như:

“Con út nhà chị giờ định gì? Tìm việc chưa?”

cũng đủ khiến tôi cảm thấy xấu hổ không biết giấu mặt đi đâu.

Tôi bỗng nhận ra một điều đáng sợ.

Mạc Lệ Hoa — từng tự tin, rạng rỡ — dường như đã biến mất rồi.

Nếu là ấy của trước kia, lúc này chắc chắn đang vô tư ăn uống, vừa tìm việc vừa mơ mộng vẽ tương lai.

Nhà tôi không khó khăn, có đủ điều kiện để tôi chưa cần đi ngay. Tôi hoàn toàn có thể thong thả, không vội vàng.

Nhưng hiện tại tôi lại thấy lo lắng, sợ hãi, và có chút mặc cảm.

Cảm ấy dần dần gặm nhấm tôi.

Bố mẹ nhận ra. Chỉ đến khi đêm khuya vắng lặng, tôi mới nghe tiếng thì thầm lo lắng của họ:

“Ông Mạc này… tôi nghỉ , để Lệ Hoa đi thay thì sao?”

“Được thì … liệu con bé có chịu không?”

“Ngày mai tôi thử chuyện với nó, nó thế này đau lòng quá…”

“Thôi… đừng nữa, ngủ sớm đi.”

…

Tôi đã từ chối đề nghị của mẹ. Tôi hiểu, nếu tôi nhận công việc đó, thì cũng không thể thật sự thoát ra khỏi cái vòng luẩn quẩn này.

Chỉ là… tôi vẫn thấy buồn.

Buồn cho bản thân mình. Và buồn cho những người thương tôi.

Chính vì thế, tôi càng quyết tâm tìm một giá trị riêng cho sự trở về này.

Có thể là công nhân thời vụ, cũng có thể là nhân viên cho tiểu thương, hoặc bất cứ công việc gì.

Trí thức trẻ trở về thành phố rất nhiều, mà các đơn vị dường như chẳng cần thêm người.

Tôi đi vòng quanh một lượt, kể cả đến cả nhà máy dệt nơi chị tôi đang , cũng không có tuyển dụng.

Trên đường về, tôi thấy một trẻ đang bán quần áo ngoài cổng nhà máy.

“Chị ơi, chị có cần người phụ không?”

Cô ấy thoáng ngạc nhiên tôi: “Em không ngại à?”

Tôi lắc đầu. Giờ đây, người ta đã dần chấp nhận tiểu thương, thậm chí còn đang có xu hướng phát triển tốt. Huống hồ tôi — một người chưa có nổi việc — còn tư cách gì mà kén chọn?

Tôi không kỳ vọng gì nhiều, mà không ngờ đó đồng ý.

“Thế thì thế này nhé: mỗi tháng chị trả em 20 đồng, nếu bán nhiều hơn, phần vượt qua sẽ chia cho em 20% lợi nhuận mỗi món, không?”

Tôi không cần suy nghĩ: “Được ạ!”

Lương tháng của chị tôi là 36 đồng, còn tôi ít nhất có thể kiếm 20 đồng.

Như … còn gì để chê?

Cô bán hàng tên là Hướng Mộ Lệ, cũng là trí thức trẻ về thành phố sớm hơn tôi một năm. Nhưng ấy tỉnh táo hơn tôi rất nhiều.

Cô : “Nếu không có việc , thì tự tạo việc .”

“Bây giờ là thời điểm tốt nhất cho tiểu thương phát triển, em sẽ không hối hận vì quyết định hôm nay đâu.”

Tôi cũng chưa nghĩ xa đến thế, nghe Mộ Lệ , trong lòng cũng thấy ấm áp hơn nhiều.

Về nhà, tôi kể chuyện này cho bố mẹ.

Cả hai đều rất ủng hộ, còn đích thân đến tận nơi cảm ơn Mộ Lệ.

“Chú và cứ yên tâm, Lệ Hoa mà.”

Cô ấy lén tôi một cái, tinh nghịch. Rõ ràng chỉ hơn tôi một tuổi, mà trưởng thành đến lạ.

Bị như thế khiến tôi đỏ cả mặt, hơi ngượng ngùng.

11

Việc bán quần áo ngoài đường tiến triển rất tốt. Nhưng nếu cứ ở một chỗ mãi thì khó mà mở rộng khách hàng.

Mộ Lệ bảo ấy cũng đang tìm người cùng chung, mà tôi lại xuất hiện đúng lúc.

“Đó là duyên phận đấy!”

Cô ấy có gương mặt tròn, lên mắt cong cong như vầng trăng, đáng vô cùng.

Sau đó, ấy dẫn tôi đi bán hàng mấy ngày để quen. Khi tôi đã thành thạo, Mộ Lệ giao lại cho tôi chỗ trước nhà máy dệt.

“Nhưng nhớ nhé, để ý đội kiểm tra. Thấy gì bất thường là thu dọn ngay, đừng để bị bắt đấy.”

Tôi nhanh chóng quen với công việc này.

Chị Mạc Lệ Phân biết tôi đang bán quần áo, thỉnh thoảng còn rủ mấy chị công nhân trong xưởng ra ủng hộ sạp hàng nhỏ của tôi.

Nhờ , ngay từ khi mới nhận chỗ, tôi đã kiếm một khoản không nhỏ.

Đúng như lời Mộ Lệ — tương lai tươi sáng thật sự đang ở phía trước.

Chỉ sau 20 ngày bán hàng, tôi đã kiếm 30 đồng, gần bằng lương tháng của chị tôi.

Với tôi, đây không chỉ là một trải nghiệm mới mẻ, mà còn là cơ hội để lấy lại tự tin.

Khi chia tiền cuối tháng, Mộ Lệ tôi với ánh mắt lấp lánh, vừa khen tôi giỏi, suýt nữa khiến tôi tin thật.