7

Khi đến khách sạn, tôi nhắn tin xin nghỉ với sếp rồi chui vào nhà vệ sinh, khóc đến nửa đêm.

Trong lòng tôi thấp thoáng cảm giác mình đã bị PUA (thao túng tâm lý).

Nhưng… mỗi lời của Cố Minh đều có lý, tôi không thể cãi lại .

Không thể ngủ, tôi lên mạng lướt bâng quơ và cờ thấy một chuyên gia tư vấn cảm, cũng là bác sĩ tâm lý.

Tôi bỏ ra vài chục tệ để thử tư vấn.

Cô ấy :

“Bạn trai em chính xác là đang PUA em. Tôi có thể giúp em phản công lại ta.”

Chỉ một câu , tôi như tiếp thêm sức mạnh.

Cô ấy tiếp tục phân tích, và tôi nhận ra từng lời đều đúng với hoàn cảnh hiện tại của mình.

Lúc đó, tôi nghĩ mình đã tìm người phù hợp.

Tôi xem phần đánh giá và thấy ấy khen rất nhiều.

Điều may mắn là ấy ở cùng thành phố.

Sáng hôm sau, tôi vội vàng bắt taxi đến gặp ấy, bỏ ra 1000 tệ để tư vấn trực tiếp.

Chuyên gia cầu tôi kể lại những lần không vui khi sống chung với Cố Minh, càng chi tiết càng tốt.

Tôi suốt một tiếng đồng hồ.

Nghe xong, chuyên gia gật đầu và kết luận:

“Trước tiên, tôi khẳng định – trai em em. Nhưng đồng thời, ta cũng đang PUA em.”

Tôi không thể tin nổi:

“Gì cơ? Anh ấy em á?”

Chuyên gia tư vấn mỉm :

“Yêu em và PUA em không hề mâu thuẫn. Hành vi này thường thấy trong mối quan hệ cha mẹ – con cái, và cả trong .”

Tôi sững sờ.

Chuyên gia giải thích:

“Mối quan hệ kiểu này rất phổ biến, đặc biệt là khi nam giới lớn tuổi hơn, có địa vị cao hơn, còn nữ giới nhỏ tuổi hơn và ở thế yếu hơn. Ví dụ như mối quan hệ giữa sếp – nhân viên, giám đốc – trợ lý hay thầy giáo – học sinh.

Nguồn gốc của PUA trong bắt đầu từ sự chênh lệch về kinh nghiệm, quyền lực, địa vị và tiền bạc. Người đàn ông cảm thấy mình mạnh mẽ, ở thế thượng phong trong mối quan hệ. Phụ nữ thì ngưỡng mộ, thần tượng họ, từ đó hạ thấp bản thân…”

Ngẫm kỹ lại, đúng là như .

Khi gặp Cố Minh, chính khí chất “bậc thầy hiểu biết” của ấy khiến tôi ngưỡng mộ.

Sau đó, khi ấy tiết lộ mình là quản lý cấp cao của một công ty lớn, tôi càng cho rằng ấy giỏi giang.

Trong mắt tôi, ấy luôn tỏa sáng.

Và chính vì , mỗi lần Cố Minh chỉ trích hay hạ thấp tôi, tôi đều vô thức cho rằng ấy đúng…

Chuyên gia tiếp tục:

“Bạn trai em khá thông minh, rất biết cách thao túng từ những chi tiết nhỏ nhất, dùng logic tưởng như hoàn hảo để thuyết phục em.

Nếu em không đủ tỉnh táo để nắm bắt logic của ta và lại là người dễ tự vấn bản thân, thì rất dễ rơi vào vòng xoáy PUA.

Khi em kể chuyện này với người khác, họ có thể nghĩ em đang quá, thậm chí trở thành đồng phạm của PUA mà em không hề hay biết.”

Cô ấy đúng đến mức tôi nổi da gà.

Trong thời gian Cố Minh, đã có lúc tôi tâm sự với bè về chuyện ấy hay chèn ép tôi.

Nhưng vì những chuyện đó đều rất nhỏ nhặt, và Cố Minh lại có lý, nên bè tôi cũng nghĩ tôi đang “vẽ chuyện”.

Tôi vội hỏi:

“Vậy em nên gì bây giờ?”

Chuyên gia tư vấn đáp:

“Đối phó với kiểu người này, em cần tìm ra lỗ hổng trong logic ngụy biện của họ.”

“Tìm bằng cách nào ạ?”

Cô ấy bình tĩnh giải thích:

“Trong mối quan hệ nam nữ, hãy phân tích dựa trên lợi ích và tổn thất.

Một cặp đôi có thể duy trì mối quan hệ lâu dài khi lợi ích và tổn thất của cả hai cân bằng.

Nếu không, sớm muộn gì cũng dẫn đến đổ vỡ.

Nhớ rằng, lợi ích và tổn thất không chỉ tính bằng tiền bạc, mà còn tính bằng giá trị cảm , thời gian, sức lực… Và đặc biệt, là giá trị rủi ro.”

“Giá trị rủi ro?”

“Đúng . Xét trong bối cảnh xã hội hiện nay, giá trị rủi ro giữa nam và nữ trong mối quan hệ là không giống nhau.

Ví dụ:

Phụ nữ có nguy cơ mang thai,

Thanh xuân của phụ nữ, theo quan điểm xã hội, thường đánh giá cao hơn của đàn ông…

Em hiểu ý tôi chứ?”

Tôi gật đầu lia lịa:

“Em hiểu rồi.”

Chuyên gia tư vấn :

“Nếu cả hai em đều có điều kiện ngang nhau, khi hai người ở bên nhau, người đàn ông nên quan tâm và chăm sóc người phụ nữ nhiều hơn, vì giá trị rủi ro của hai bên là không giống nhau. Nhưng bây giờ, rất nhiều đàn ông khi PUA lại dùng chiêu ‘nam nữ bình đẳng’ để che đậy khái niệm này.”

Tôi bừng tỉnh, gật đầu lia lịa.

Chuyên gia tiếp tục:

“Tất nhiên, tôi không khuyến khích phụ nữ lợi dụng đàn ông, đó là câu chuyện khác. Hôm nay chúng ta chỉ về vấn đề của em.

Hãy bắt đầu từ lần ta đến muộn. Hôm đó em bị dính mưa, rất tức giận và đã nổi nóng, cuối cùng em lại là người xin lỗi.”

“Đúng !” – tôi lập tức đồng .

Chuyên gia mỉm :

“Sự thật là ta đã đến muộn 30 phút, khiến em mất 30 phút thời gian quý giá. Em bị dính mưa, cảm của em bị ảnh hưởng – đó là tổn thất về mặt cảm .

Dù việc mưa gió không hoàn toàn do ta ra, nó xảy ra trong quá trình hẹn hò, vì ta có trách nhiệm gián tiếp.

Để cân bằng, ta nên bù đắp cho em.

Thế , ta đã gì? Anh ta biện hộ. Anh ta lập luận rằng ‘ đến muộn và trời mưa đều là sự cố bất ngờ.’

Rất nhiều người dễ dàng mắc bẫy logic này.

Đúng, việc ta đến muộn và trời mưa đều là sự cố bất ngờ.

Nhưng sự cố bất ngờ của ta đã ra tổn thất cho em.

Vậy ta có bù đắp gì không? Không hề!”

Tôi bừng tỉnh:

“Chính xác!”

Chuyên gia tiếp tục:

“Anh ta rất giỏi trong việc né tránh vấn đề, phớt lờ cảm của em.

Anh ta lập luận rằng ‘trước đây ta đến muộn em không tức giận, lần này em giận là do trời mưa, không phải do ta.’

Thoạt nghe có vẻ hợp lý, nếu suy nghĩ kỹ, logic này hoàn toàn sai.

Trước đây ta đến muộn em không giận, chẳng lẽ lần sau ta đến muộn em cũng không giận à?

Lập luận như có lý không? Hoàn toàn vô lý, đúng không?”

Lời ấy khiến tôi sáng tỏ, như khai sáng.

Tôi gật đầu liên tục:

“Đúng, đúng!”

Chuyên gia giải thích thêm:

“Bạn trai em dùng những lập luận có vẻ chặt chẽ để thao túng em. Khi đang tranh cãi, em không kịp phản ứng nhanh, chắc chắn sẽ bị dẫn dắt và rối trí.

Đến khi em nghĩ thông suốt, mọi chuyện đã qua lâu rồi, mà cũng chỉ là chuyện nhỏ. Nếu em đào lại chuyện cũ, ta sẽ :

‘Chuyện qua rồi còn nhắc gì, em cứ thích xoáy vào mấy chuyện nhỏ nhặt. Chính vì mà em gặp khó khăn trong công việc.’

Nghe xong, em cũng chẳng muốn nhắc lại nữa.”

Tôi vội vàng đồng :

“Đúng ! Quá đúng luôn! Lần đó em nghĩ mãi mới nhận ra ta đang ngụy biện. Nhưng khi em nhắc lại, ta bảo em:

‘Chuyện nhỏ nhặt mà cũng nhớ dai, em hay xoáy vào tiểu tiết nên công việc mới chẳng thuận lợi.’

Sau đó em cảm thấy ngại và không muốn nữa.”

Chuyên gia mỉm :

“Anh ta không muốn em nhắc lại, vì em sẽ vạch trần lỗi sai của ta.

Những người như có cảm giác quyền lực rất mạnh, họ không bao giờ cho phép người ‘cấp dưới’ chỉ ra lỗi sai của mình.

Khi không thể ngụy biện, họ sẽ dùng sự áp đặt và hạ thấp để chặn miệng em, không cho em chứng minh ta sai, vì ta muốn chiến thắng.”

Đột nhiên, đầu óc tôi sáng suốt hẳn.

Tất cả vấn đề dường như tháo gỡ:

“Đúng rồi! Anh ta muốn thắng!”

8

Chuyên gia tư vấn thở dài:

“Chuyện khoai tây thái sợi cũng giống .

Việc không ngâm khoai tây vào nước có phải vấn đề lớn không? Không ngâm rồi xào lên ăn có ngộ độc hay gì không?

Toàn bộ sự việc là **em đang nấu ăn, em đã bỏ thời gian và công sức, ta lại bắt lỗi em vì chuyện nhỏ nhặt, khiến em bực bội, tổn thất về mặt cảm .

Nếu là người bình thường, dù có góp ý gì cũng sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở, ít nhất là để em không cảm thấy khó chịu.

Nhưng ta lại kéo em vào thế khó xử,

Nếu em biết khoai tây không ngâm sẽ bị thâm mà không , thì là lười.

Nếu em không biết thì là ngốc.

Dù gì thì em cũng sai cả.”

Tôi vội hỏi:

“Vậy em nên phản bác thế nào ạ?”

Chuyên gia mỉm :

“Nhiều vấn đề không cần phải tự biện hộ, mà phải tìm ra lỗi của ta.

Dù là trong , công việc hay mối quan hệ gia đình, em cũng nên .

Khoai tây thái sợi là chuyện nhỏ, nếu em tranh luận đến cùng, em không ngâm nước là sự thật.

Anh ta em sai là có cơ sở, dù em giải thích thế nào vẫn là em sai.

Có hai cách để giải quyết:

Một là thẳng thắn với ta: Em đã bỏ công sức nấu ăn, ta chỉ trích em vì chuyện nhỏ, như là không tôn trọng em. Nếu không vừa ý thì ta tự vào bếp mà nấu.

Hai là tìm điểm yếu của ta, chỉ ra ta cũng lười hoặc ngốc

Chẳng lẽ trai em không có thiếu sót gì sao

?

Tôi suy nghĩ một lát, bỗng lóe lên ý tưởng:

“Anh ta lười lắm! Đôi tất thường xuyên không giặt, chất đống cả tuần, thối quá mới chịu mang đi giặt!”

Chuyên gia lớn:

“Đúng . Anh ta em lười, em có thể ta cũng lười.

Bởi vì khi ta chỉ trích em, trong lòng ta cho rằng mình hoàn hảo, không có lỗi.

Nếu em tìm bằng chứng ta không hoàn hảo, thì lập luận của ta sẽ vô hiệu.”

Tôi gật đầu liên tục.

Chuyên gia tôi với ánh mắt đầy thấu hiểu:

“Nếu là người ích kỷ và thích đổ lỗi, họ sẽ phản công ngay lập tức.

Nhưng em bị ta PUA vì em luôn tự phản tỉnh bản thân, lại không thích bắt lỗi người khác.

Càng hiền lành, càng dễ bị PUA.”

Cô ấy tiếp:

“Vụ cãi nhau về đồng nghiệp kỳ quặc cũng .

Anh ta em xấu sau lưng là không đúng. Nhưng chẳng lẽ ta chưa bao giờ xấu ai sao?

Việc ta chỉ trích và tổn thương em về mặt cảm , đó là điều ta nợ em.”

“Muốn thoát khỏi PUA, trước tiên em phải ‘giải huyễn’ ta. Đừng nghĩ rằng vì ta lớn tuổi hơn, có nhiều kinh nghiệm hay địa vị cao mà mọi lời ta đều đúng.

Sau đó, tìm ra điểm mất cân bằng trong mối quan hệ của em, em sẽ nhận ra vấn đề.

Cuối cùng, hãy tự tin lên. Em rất giỏi, rời xa ta em sẽ sống tốt hơn.

Cách tốt nhất để đối phó với kiểu người này là rời xa ta, đừng để ta tiếp tục hút cạn năng lượng của em.

Anh ta liên tục hạ thấp em, khiến em mất dần giá trị cảm .

Hai người sống chung, trong giai đoạn này, em phải chịu rủi ro nhiều hơn ta.

Mối quan hệ của hai người không cân bằng, vì em mới ngày càng lo lắng, mất kiểm soát. Nếu kéo dài, năng lượng của em sẽ cạn kiệt, và em sẽ trở thành một người mà ngay cả bản thân cũng không nhận ra.

Chuyện đau bụng kinh là một ví dụ rõ ràng về sự vô lý của ta.

Cảm giác đau là trải nghiệm cá nhân, chỉ có em mới biết rõ nhất, mà ta cứ khăng khăng cho rằng đó là vấn đề tâm lý.

Anh ta không hề quan tâm em thực sự ra sao, ta chỉ muốn thắng em, muốn chứng minh mình đúng. Anh ta thích cảm giác đè bẹp em.”

Những lời này khiến tôi bừng tỉnh.

Thật ra, tôi đã cảm nhận điều đó từ lâu.

Cố Minh thường phân tích dài dòng đến mức tôi không thể cãi lại.

Mỗi lần tôi phản bác, ta đều phủ nhận.

Tôi luôn thắc mắc tại sao lại như .

Bây giờ tôi đã hiểu – ta muốn thắng, ta thích cảm giác hạ bệ tôi để tìm niềm vui.

Anh ta đang hút cạn năng lượng của tôi.

Bước ra khỏi phòng tư vấn, trời đã tạnh mưa, trong lòng tôi nhẹ nhõm như vừa trút gánh nặng.

Khi đã thấu mọi việc, tôi không còn cảm thấy lo lắng nữa.

Chuyên gia đúng – phản kháng lại những người như không quan trọng, điều quan trọng nhất là rời xa họ, tìm lại sự tự tin và sống là chính mình.

Từ hôm nay, tôi sẽ trở lại là chính tôi.

9

Cố Minh gọi điện cho tôi, tôi thẳng tay chặn số.

Anh ta nhắn tin qua WeChat, tôi vốn định không đọc, lỡ tay bấm vào.

[Hà Thanh Thanh, em đừng vô lý như có không? Chuyện này rõ ràng là em sai, tại sao cứ phải lớn chuyện, thậm chí còn bỏ nhà đi?]

Tiếp đó, giọng điệu thay đổi ngay lập tức:

[Được rồi, rồi, xin lỗi, tất cả là lỗi của , chưa? Mau về nhà đi. Bé , em. Lần này là sai…]

Tôi vội thoát ra khỏi tin nhắn.

Nhờ có buổi tư vấn, tôi đã thấu vấn đề.

Lời của Cố Minh –

Câu đầu tiên là để chứng minh tôi sai.

Anh ta không chịu thua, không muốn thừa nhận lỗi lầm.

Câu thứ hai là tỏ ra nhượng bộ, như thể ban cho tôi một ân huệ lớn lao.

Trước đây, tôi thường mắc bẫy, cảm thấy mình đúng là vô lý thật, người ta đã nhún nhường rồi, nếu tôi còn cố chấp thì sẽ trở thành kẻ quá quắt.

Nhưng bây giờ tôi đã tỉnh táo, ta đừng hòng PUA tôi thêm lần nào nữa.

Tôi đáp lại một câu gọn lỏn:

[Ông hoàng hiểu biết, đúng lắm, thắng rồi. Chúng ta dừng ở đây nhé, sau này hãy tìm một người hoàn hảo, không bao giờ mắc lỗi mà sống cùng.]

Nói xong, tôi lập tức chặn luôn WeChat.

Nghỉ ngơi cả ngày, đến tối quay về khách sạn thì tôi thấy Cố Minh đang đợi sẵn ở sảnh.

Tôi sững sờ:

“Anh sao biết em ở đây?”

Cố Minh , giọng điệu như thể bậc trưởng bối đang dỗ dành trẻ con:

“Vì hiểu em, đoán suy nghĩ của em nên biết em sẽ ở đâu. Anh là người hiểu em nhất trên đời, Thanh Thanh, về nhà với đi.”

Trước đây, tôi sẽ cảm thấy vô cùng ấn tượng, nghĩ rằng ta thật giỏi giang, đúng là người tinh tế.

Nhưng giờ thì không.

Tôi suy nghĩ nhanh như chớp, rút điện thoại ra gọi cho thân:

“Có phải cậu với Cố Minh chỗ khách sạn của tớ không?”

Trước đó tôi chỉ với mình là tớ ra khách sạn ở.

Bạn tôi hơi ấp úng:

“Ừ… Cậu đừng giận. Hai người cãi nhau vì chuyện đau bụng kinh nhỏ xíu, tớ nghĩ không đáng. Anh ấy gọi cho tớ, hỏi tớ có biết cậu đang ở đâu không. Nghe giọng ấy có vẻ lo lắng lắm. Tớ nghĩ chắc cậu chỉ giận dỗi thôi nên mới … ”

Cố Minh đã gọi cho tôi, giả vờ khẩn thiết, tôi tưởng tôi chỉ bồng bột nên mới ra.

Tôi gập điện thoại, quay lại Cố Minh, nhướng mày:

“Ồ, hiểu em? Hóa ra là hỏi thầy quân sư đấy à?”

Anh ta có chút lúng túng.

Lần đầu tiên tôi thấy Cố Minh mất mặt vì giả vờ thất bại, không thốt nên lời, cảm giác trong lòng tôi thật sự rất thoải mái.

Có lẽ nụ của tôi đã đụng chạm đến lòng tự trọng của ta, Cố Minh lập tức nổi giận, thẹn quá hóa khùng:

“Dù có hỏi em thì sao? Anh vẫn là người hiểu em nhất! Em đúng là không biết điều, đang sống tốt mà cứ thích tự chuốc khổ…”

Lại là bài giảng đạo đức!

Tôi ta, lòng dửng dưng đến lạ.

Hóa ra, ta lại hiếu thắng đến mức này, lòng tự trọng mạnh mẽ đến ?

Nhưng tôi không còn bị PUA nữa!

Tôi khoanh tay trước ngực, nhẹ: